Jeszcze Chińczycy nie zaczęli eksploatacji rudy miedzi ze złoża Mes Aynak, do którego nabyli prawa w 2007 r., a już o tym miejscu jest głośno za sprawą odkryć archeologicznych. Mes Aynak w lokalnym dialekcie języka pasztu oznacza „mała miedziana studnia”. Okazuje się jednak, że studnia wcale nie jest taka mała. Złoże miedzi pod starożytnymi ruinami jest jednym z największych na świecie, ocenianych na 12,5 mln ton. W 2007 r. chińskie konsorcjum nabyło prawa do wydobycia rudy przez 30 lat. Oferta była warta ponad 3 mld USD, a dzierżawca złoża obiecał zainwestować w infrastrukturę na tych odizolowanych i słabo rozwiniętych terenach. Jeszcze zanim upubliczniono układ z Chińczykami, artefakty były już zagrożone – przez szabrowników. Obrońcy afgańskiego dziedzictwa kulturowego nawoływali do rozpoczęcia wykopalisk i skatalogowania znalezisk przed eksploatacją złóż rudy. Kopalnia miała ruszyć w 2012 r., ale projekt utknął z powodu sporów kontraktowych, spadających cen miedzi oraz zagrożeniem ze strony talibów. Teraz, gdy talibowie kontrolują Afganistan, przyszłość Mes Aynak jest mocno niepewna. Dzięki pracom wykopaliskowym rozpoczętym w 2009 r. uzyskano informacje, że od III do VIII w. n.e. miejsce to było duchowym centrum. Znajdowało się tu co najmniej 7 wielopiętrowych buddyjskich kompleksów klasztornych wzniesionych nas planie łuku. Każdy chroniony był wieżami strażniczymi i wysokimi murami. Miedź była źródłem bogactwa buddyjskich mnichów. O jej wytopie świadczą potężne hałdy żużla miedziowego. Sporo wiadomo o powiązaniach starożytnego buddyzmu z handlem, ale niewiele o jego związkach z produkcją przemysłową. Uzyskana dzięki badaniom Mes Aynak wiedza pomogłaby wypełnić szereg luk na temat złożonego systemu gospodarczego tego regionu świata. Wątpić jednak należy, aby talibowie zgodzili się na kontynuowanie prac archeologicznych. Sądzić można, że sami przystąpią do rabunkowych wykopalisk sprzedając cenne znaleziska zagranicznym kolekcjonerom. Można też obawiać się z ich strony wysadzenia w powietrze tego miejsca, ponieważ odkryto tu liczne rzeźby Buddy.